pl
en
fr
-
Atrakcje dla zwiedzajacych
Sprawna zabytkowa linia technologiczna z lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Zakupiona w ramach pożyczki zapałczanej uzyskanej w związku z utworzeniem Polskiego Monopolu Zapałczanego -
Projekcja filmu
Projekcja trzyminutowego filmu „Pożar zapałczarni” z 1913 roku – najstarszy zabytek polskiej kinematografii
-
Atrakcje dla zwiedzajacych
Sprawna zabytkowa linia technologiczna z lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Zakupiona w ramach pożyczki zapałczanej uzyskanej w związku z utworzeniem Polskiego Monopolu Zapałczanego -
Projekcja filmu
Projekcja trzyminutowego filmu „Pożar zapałczarni” z 1913 roku – najstarszy zabytek polskiej kinematografii
Historia produkcji zapalek
Zapałki - służące do rozpalania ognia i specjalnie w tym celu przygotowane przedmioty w formie krótkich patyczków z drewna (rzadziej - pasków tektury) nasączonych dodatkowo w całości lub części substancją ułatwiającą spalanie, których końce są pokryte masą ulegającą zapłonowi wskutek tarcia; końcówka taka nazywana jest główką (lub łebkiem) zapałki. Obecnie większość zapałek ulega zapłonowi wyłącznie wskutek odpowiednio energicznego potarcia ich główki o specjalnie przygotowaną powierzchnię (tzw. draskę).Rozwoj zapalki
508 rok - w Chinach wynaleziono pierwsze zapałki. Zwano je ognistym calowym patykiem i składały się z patyka sosnowego z główką z siarki.1805 rok - w Paryżu K. Chancel, asystent francuskiego chemika Thenarda, wyprodukował pierwsze europejskie zapałki. Ich zapalenie następowało przez zanurzenie końca specjalnie spreparowanej drewnianej drzazgi w stężonym kwasie siarkowym.
1826 rok - angielski aptekarz John Walker wynalazł zapałki składające się z chloranu potasowego, siarczku antymonu i krochmalu. Zapalały się przez potarcie o papier ścierny (o ściernej powierzchni z mielonego szkła).
1833 rok - Anglik S. Jones zaczął produkować w Londynie zapałki fosforowe.
1836 rok - w USA w stanie Massachusetts uruchomiono pierwszą fabrykę zapałek z łebkami fosforowymi.
1840 rok - pierwsze manufaktury zapałczane w Częstochowie Henryka Jankiewicza i Filipa Sperhcra
1845 rok - chemik Anton von Schrotter uzyskat czerwony fosfor.
1855 rok - Szwed J. E. Lundstrm uruchomił fabryczną produkcję zapałek bezpiecznych tzw. zapałek szwedzkich.
1893 rok - Schwierung wynalazł zapałki, zapalające się o każdą powierzchnię (składające się z ołowianu potasowego K4Pb04 i fosforu czerwonego).
Historia fabryki
Częstochowskie Zakłady Przemysłu Zapałczanego SA to polska fabryka zapałek z siedzibą w Częstochowie, miejscu znanym z pielgrzymek, funkcjonuje już od 1882 r. Zapałki produkowane są nieprzerwanie od momentu założenia firmy, w historycznym budynku i na linii produkcyjnej, którą zainstalowano około roku 1930.To tutaj przeszłość i teraźniejszość leżą ściśle obok siebie, a nawet wzajemnie się przenikają. Częstochowska fabryka zapałek jest „produkującym muzeum", a kilkudziesięcioletnia technika i technologia jest jedyną w swoim rodzaju atrakcją dla wycieczek szkolnych i turystów z całej Europy. Fabrykę zapałek w roku 1881 wybudowali niemieccy przemysłowcy Julian Huch i Karol von Gehlig, natomiast produkcję zapałek rozpoczęto w 1882 roku. w roku 1912 nowym właścicielem fabryki zostaje Towarzystwo Akcyjne W.A. Łapszyn z Petersburga z Zarządem na Królestwo Polskie w Warszawie.
W 1913 roku pożar zniszczył większość drewnianych budynków. Na tę okoliczność został nakręcony jeden z pierwszych trzech filmów kinematografii polskiej, który posiada we własnych zasobach i udostępnia go zwiedzającym Muzeum Produkcji Zapałek. Film trwa ok. 3 minut i jest uważany jako najstarszy zabytek polskiej kinematografii. Szybko odbudowano i zmodernizowano fabrykę zwiększając moce produkcyjne.
W latach 1922 - 1923 powstaje Polskie Towarzystwo Przemysłu Zapałczanego SA., które wykupiło Fabrykę Zapałek w Częstochowie.
Z inicjatywy Ministra Skarbu Władysława Grabskiego, który utworzył Polski Monopol Zapałczany w roku 1925 częstochowska fabryka została wydzierżawiona Spółce Akcyjnej do Eksploatacji Państwowego Monopolu Zapałczanego, będącej właścicielem do wybuchu II wojny światowej.
W czerwcu 1930 roku wybuchł pożar, który uszkodził część maszyn i zabudowań. Po odbudowie, jeszcze w tym samym roku, nastąpiła gruntowna modernizacja zakładu. Fabryka otrzymała nowe maszyny do produkcji zapałek firmy Durlach oraz inne urządzenia, w czasie drugiej wojny światowej podobnie jak cały polski monopol zapałczany znajdujący się na terenie Generalnego Gubernatorstwa znalazła się pod niemieckim zarządem. Po wojnie w 1945 roku została upaństwowiona. Następnie na mocy Zarządzenia nr 291 Ministra Przemysłu Lekkiego w roku 1951 fabryka otrzymała nazwę Częstochowskie Zakłady Przemysłu Zapałczanego. W latach 1945 - 1997 fabryka była zakładem państwowym, a od 1997 została wykupiona przez pracowników i jest Spółką Akcyjną, której akcjonariuszami są pracownicy. Z inicjatywy Zarządu Spółki w roku 2002 powstało Muzeum Produkcji Zapałek, którego częścią w dalszej mierze jest sama fabryka. W fabryce do tej pory produkuje się zapałki z popularnej serii Black Cat, jak również zapałki niestandardowe - grillowe, kominkowe i reklamowe.
Kalendarium fabryki zapalek w Czestochowie
1840r. pierwsze manufaktury zapałczane w Częstochowie p.p.Henryka Jankiewicza i Filipa Sperbera.1882r. powstaje fabryka zapałek w Częstochowie założona przez Karola von Gehliga i Juliana Hucha.
1912r. nowym właścicielem fabryki zostaje „Towarzystwo Akcyjne W.A. Łapszyn" Zarząd Towarzystwa znajdował się w Petersburgu a Zarząd Oddziału na Królestwo Polskie w Warszawie.
1913r. pożar budynków i suszarni pudełek. 1914r. odbudowa i modernizacja fabryki poprzez instalację lokomobili i maszyn do wyrobu zapałek.
1922 - 1923r. powstaje Polskie Towarzystwo Przemysłu Zapałczanego Spółka Akcyjna, które wykupuje fabrykę zapałek w Częstochowie.
1925r. podpisanie umowy o wydzierżawieniu Częstochowskiej Fabryki przez Państwowy Monopol Zapałczany Spółce Akcyjnej do Eksploatacji Państwowego Monopolu Zapałczanego.Ustawę opracował Minister Skarbu Władysław Grabski.
1930r. gruntowna modernizacja zakładu po pożarze. Wyposażenie fabryki w maszyny do produkcji zapałek firmy „DURLACH".
1945r. upaństwowienie fabryki. 1951 r. Zarządzenie nr 291 Ministra Przemysłu Lekkiego fabryka otrzymuje nazwę „Częstochowskie Zakłady Przemysłu Zapałczanego"
1997r. powstanie Akcjonariatu Pracowniczego i zawiązanie pracowniczej Spółki Akcyjnej.
2002r. założenie Muzeum Produkcji Zapałek.
Zwiedzanie po telefonicznym uzgodnieniu - 602 462 285
Muzeum Produkcji Zapałek zostało wyróżnione w największym na świecie serwisie turystycznym TripAdvisor.
Zapraszamy Państwa do odwiedzin serwisu WartoZwiedzic.pl
 |
Godziny otwarcia: poniedziałek - piątek 8.00-15.00 weekend - zapytaj o zwiedzanie Adres: ul. Ogrodowa 68 42-200 Częstochowa Telefon +48 34-324-12-10 email: sekretariat@zapalki.pl Copyright © 2011 by Zapalki.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone. |